zondag 6 oktober 2013

Wat je gelooft is waar!

Hoe kan je zo zeker zijn dat God niet bestaat?
Atheïst: "Je moet toch in iets geloven." - Wiet van Broeckhove


Geloof gaat altijd over het hiernamaals. Dat was al zo bij de Chinese dynastieën, in het oude Egypte, bij de Grieken en Romeinen. Het is ook zo bij de Hindoes, bij de Islam en bij alle andere wereldgodsdiensten. Ook alle primitieve volkeren hebben hun eigen goden, altijd gehad. Onze voorouders ook. In Oost en West-Europa hebben we nu voornamelijk nog het christendom in tientallen vormen die het absoluut niet met elkaar eens zijn op grond van dezelfde Bijbeltekst. Bij de Islam is dat niet veel anders. Sekten zijn een sterk voorbeeld van de behoefte aan virtuele zekerheid. 


Feit is dat het ontstaan van het leven en het heelal - ook letterlijk - nog in nevelen is gehuld. Het universum gaat ons bevattingsvermogen te boven en de eeuwenlange zoektocht naar de zin van het leven heeft nog geen antwoord opgeleverd, hoe knap men tegenwoordig ook denkt te zijn. Toch hebben we behoefte aan het verklaren van het onverklaarbare. En dat gaat uitstekend als je gelooft in een Hogere Macht en een mooie eeuwigheid die daar voor eeuwig aan vastzit, al lijkt me eeuwig wel saai lang.

Op mensen die gelovig zijn ben ik jaloers. Ze leven met een perspectief. Het leven mag dan wel eens beroerd verdrietig of pijnlijk zijn, maar dat is maar tijdelijk. Na dit leven wordt het beter. Hun wacht in het hiernamaals een ideaal leven met hun geliefden. Dat geeft wetenschappelijk aangetoonde troost in het hiernumaals en rust bij de overgang naar het hiernamaals. Als dat niet iets is om jaloers op te zijn ….

Dat er afhankelijk van het gekozen geloof ook een hel, vagevuur of onderwereld kan zijn deert hun niet zo, dat is immers voor andere mensen die minder goed leven, maar die zitten daar zelden mee want die geloven niet, dus daar ook niet in.

Voor mensen die geloven is geloof heel eenvoudig: ‘Je doet het gewoon’. Maar zo gaat dat niet. Willen geloven is niet gelijk aan kunnen geloven. Voor geloof moet je ook aanleg hebben. Je rechter hersenhelft moet niet gedomineerd worden door verstand en kennis in de linkerhelft, die blokkeren dat. Bovendien moet een bepaald gebied in je rechter hersenhelft voldoende ontwikkeld zijn om het geloof er in te laten passen. Soms gaat de toegang tot dat gebied ineens open door een ingrijpende gebeurtenis zoals een bijna-doodervaring, maar geloven omdat je dat graag wilt gaat niet, al wil je nog zo graag.

Als je iets gelooft betekent dat tegelijk dat het per definitie niet onwrikbaar is. Want voor geloof komen alleen zaken in aanmerking die niet te bewijzen of te ontkennen zijn, hoewel dat laatst niet eens altijd opgaat. Dat je geloof niet kan bewijzen, hoeft voor de gelovers ook niet. Vaak zeggen mensen over hun geloof dat het een zeker weten is. Ze bedoelen dan dat ze het ervaren als een zekerheid. Dat is niet alleen een schijnbare tegenstrijdigheid, het is een absolute: Iets is alleen waar als het bewezen is, maar Geloof hoef je niet te bewijzen omdat het waar is.


In iets geloven is een heel sterke kracht, dat hebben de onderzoeken naar het placebo-effect van medicijnen wel aangetoond. Het geloof in het effect van nepmedicijnen verbetert niet alleen beleving van de patiënt, maar blijkt ook fysiek geneeskrachtig te werken en tot dezelfde genezing te kunnen leiden als zware medicijnen. Een vorm van een wèl controleerbaar geloof.

Enige tijd gelden zag ik een documentaire over Afrika. Er was een stam druk in de weer met rituelen om de overleden Mobutu te laten terugkeren. Toen een van de betrokken werd gevraagd of hij echt geloofde dat het ook zou gebeuren sprak hij de onsterfelijke woorden: “Wat je gelooft is waar”.

Toen viel bij mij het kwartje. Zo had ik het nog nooit bekeken. Dus daarom heeft het geen zin om in discussie te gaan met iemand over zijn of haar versie van het geloof, ook al kan je op soms op wetenschappelijke of mathematische gronden aantonen dat hun visie op het hiernamaals uitermate onwaarschijnlijk is. Niemand kan immers de ‘waarheid’ ontkennen?

Er zijn nog steeds creationisten, mensen die geloven dat de aarde echt in 6 x 24 uur is geschapen, Darwin ten spijt, want “wat je gelooft is waar.” Daarom worden mensen die een andere versie van hetzelfde geloof aanhangen het ook nooit met elkaar eens, want “wat je gelooft is waar”.

Onwankelbaarheid, zonder twijfels aan waarheid of werkelijkheid en uitzicht op een in schoonheid en liefde allesovertreffende eeuwigheid. Had ik dat maar.

3 opmerkingen:

  1. Intellectueel stukje. Super knap ..ohoh...... waar haal je het ?
    liefs
    Marijke.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. "eeuwig" is een vervelend begrip, Willem, net als "oneindig".
    Het probeert iets aan te duiden dat buiten ons denken staat. Stel je voor dat er geen tijd is, alles is tegelijk daar. Wat wij geleerd hebben via "bijbelkennis" of wetenschap helpt hier totaal niet. Ik denk dat Zen-boeddhisme zoiets probeert uit te lokken.

    Ik zelf ga er van uit dat niet alle "oude wijzen" idioot of drugsgebruiker waren. Ik gun ze enig krediet en probeer hun gedachtengangen te volgen zonder ze bij elke zin aan te vallen.
    En zo wankel ik verder, net iets ander dan jij, maar daarom niet minder of meer. Ik ben gewoon iets jonger :)

    Groet,
    Hans Landheer

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Bwah, dan moet ik zonder leesbril nog zo"n code gokken ook...
    Schijnt dat het gelukt is :)

    BeantwoordenVerwijderen