Bommen en granaten (slot)

Het zal rond mijn 18e levensjaar zijn geweest dat lol eraf was van de knallen die we tot dan toe produceerden. Dat moest harder. Maar dan meteen goed. Een superknal. De knalbehoefte hield gelijke tred met onze testosteronspiegel, maar daar hadden we toen geen idee van. 

(Onlangs heeft Frank Schouten een boekje geschreven over 'echte mannen'. Kenmerken zijn volgens de schrijver o.a.: staande plassen, bier drinken en porno kijken. 'Vuurwerk afsteken' stond daar niet bij. Volgens mij ten onrechte. Kleine bommen, grote bommen en dan sexbommen. Een logische volgorde.) 

Het driemanschap (de twee neven en ik) besloot voor de volgende jaarwisseling een allesovertreffende knal te produceren. De hoeveelheid springstof zou minstens 25 maal groter zijn dan wat we tot nu toe hadden gemaakt.

De voorbereiding namen enige maanden in beslag. Alles moest in het diepste geheim gebeuren want mijn ouders hadden bezwaar tegen deze hobby. Onze studeerruimte was in een souterrain meteen onder de woonkamer en daar bewaarden we ook de chemicaliën. Hoezeer we mijn ouders ook probeerden uit te leggen dat er niets kon exploderen als de stoffen niet gemengd waren, dat hielp niet.

Mijn vader was - door ervaring - achterdochtig geworden en inspecteerde ons studeerhok bij onze afwezigheid. Dat vermoedden we tenminste. Nadat we in navolging van detectiveromans een paar controlemiddelen hadden ingezet (zoals een haar tussen de kastdeur klemmen), wisten we het zeker. We hadden een geheime bergplaats nodig.

Op de bovenste plank van de eikenhouten boekenkast in het souterrain stonden oude boeken. Om de linnen band zaten papieren omslagen. We knipten de ruggen eraf, plakten die op een strook hardboard en zetten het gecamoufleerde hardboard terug op de plaats van de boeken. Voila, een perfecte ruimte achter de nepruggen, waar we onze weckflessen met chemicaliën kwijt konden. Er was zelfs nog ruimte over voor een paar beugelflesjes Grolsch-bier, want bier mocht we ook al niet hebben :(  De list is ondanks latere inspecties nooit ontdekt.

Hoewel het ding dat we wilden produceren in feite een granaat was, noemden wij het ‘de bom’. De inkoop van de stofjes verdeelden we onderling en ik werd belast met het ontwerpen, het regelen van de onderdelen voor de behuizing en constructie: een stuk naadloze stalen pijp en nog wat spullen. Supersolide in ieder geval. De tekening zou ik nog steeds kunnen oplepelen, maar dat zou maar leiden tot verkeerde dingen en ik zou opgepakt kunnen worden als terrorist.

Dat, we wat we deden, gevaarlijk was waren we ons bewust. We namen allerlei veiligheidsmaatregelen: gescheiden opslaan van de ingrediënten, fijnmaken in de vijzel in kleine hoeveelheden, mengen tot kruit en het vullen van een projectiel op het laatste moment. Het belangrijkste: projectielen niet afsluiten tot vlak voor het moment van de explosie. Als er voor die tijd iets fout zou gaan zou het een steekvlam worden en geen explosie. Hoe voorzichtig we ook waren, naar de kennis van nu was het behoorlijk riskant, we droegen geen bril of beschermende kleding. Ik ben dol op ondernemende jongens, maar ik zou het niet prettig vinden als mijn kleinzoon zulke dingen zou gaan doen. Ik zal hem in ieder geval niet aanmoedigen of het hem leren leren.

Op de oudejaarsnacht was het zover. We begaven ons naar een groot onbebouwd terrein in de nieuwbouwwijk van den Haag. Min zusje van 12 mocht ook mee, maar alleen als ze een militaire helm opzette! We rolden een snoer uit van een meter of dertig, kropen in dekking achter een muur en drukten op de knop. Er gebeurde: helemaal niets. De ontsteking was bij het vullen blijkbaar gesneuveld. Aansluiten aan de dynamo van een in allerijl opgehaalde Solex veranderde daar niets aan.

Niet voor één gat te vangen, bedachten we ter plekke Plan B. Ik vond in de buurt een betonnen VelopA rijwielblok. Zo één waar je je voorwiel krom in terugvond als je terugkwam van je boodschappen. 

Het ding werd met punt in de modder gezet, we kantelden de Solex erboven en goten de benzine in de gleuf. Lucifer er van een afstand ingegooid, rennen naar de muur en wachten. Toen de vlammen waren gedoofd en we juist dreigden achter de muur vandaan te komen volgde er een enorme oranjerode steekvlam met een knal waar de ruiten tot in de verre omtrek door rinkelden. Dat we daar geen blijvende gehoorschade aan hebben overgehouden mag een wonder heten. 

Dat er geen ruiten zijn gesneuveld was uitsluitend te danken aan de afstand in open veld tot de bebouwing. De krater was 60 cm diep en bijna drie meter in omvang. Het ontketende geweld had onze verwachting ver overtroffen. We waren erg geschrokken van het feit dat de explosie zo was vertraagd en het weinig gescheeld had dat we achter de muur vandaan waren gekomen. Dan zouden er zeker slachtoffers zijn gevallen.  

De volgende dag zijn we gaan kijken. Er was geen onderdeeltje van ‘de bom’ meer te vinden. Het grootste stuk van het gewapend betonnen rijwielblok dat we hebben teruggevonden was kleiner dan de muis van mijn hand. Nu zagen we pas echt in hoe gevaarlijk onze 'uitvinding' was. Het moet een projectiel zijn geweest dat tegenwoordig geschikt zou zijn geweest voor een terroristische aanslag, al hadden we daar toen nog geen weet van. Zelfs voor ons was dit over de rand. 

Maar ……. we hadden bewezen dat we het konden, en hoe ……! Dat was ook wat waard. Het was een waardig afscheid. Van het jaar en van het maken van explosieven.