Huisdier

Normaal ben ik niet bijzonder gek op rupsen, zeker niet op mijn bord, maar ook niet in m’n groentetuin. Er is één uitzondering: de rups van de Papilia Macheon, de chique naam voor een prachtige vlinder: de Koninginnepage. Schadelijk is de rups niet, hij eet het liefst wortelloof en er zijn er zelden zoveel dat mijn wortelstand serieus wordt aangetast.

De volwassen rups is precies zo lichtgroen als het loof van de wortels waar hij op te vinden is, maar dan met  met zwarte streepjes en feloranje vlekjes. Vlak voor het verpoppen, staan de segmenten bol van het reservevoedsel. Van dichtbij doen ze dan een beetje denken aan een Michelin-mannetje waar een groot artiest zich helemaal op heeft uit mogen leven. 

Gisteren vond ik er zelfs drie in mijn tuin, alle drie van een verschillende leeftijd en op wortelloof dat een eindje uit elkaar stond. Merkwaardig, want dat zou betekenen dat de eitjes één voor één en met tussenpozen zijn afgezet. Dat van de eitjes bleek volgens Wikipedia te kloppen, maar over tussenpozen heb ik niets kunnen vinden. Eén van de drie rupsen was volwassen en zou zich spoedig gaan verpoppen wist ik uit ervaring. Ik heb wat wortelloof in een glas met water gezet en met de rups erop mee naar binnen genomen. We hebben dus een huisdier.

Al binnen een dag is de rups in de keuken aan de wandel gegaan. Eten was blijkbaar niet meer nodig. Hij of zij was dus nog dichter bij het verpoppen dan ik dacht. Meestal klimmen ze dan omhoog en zoeken een geschikte plek. In huis is dat aan het plafond of aan een balk. Daar laten we de pop dan ongestoord hangen totdat er na een week of drie een prachtige vlinder uitkruipt. Dat kan in een buitenhuis, in ieder geval vinden wij dat het hier kan. Ik hoop deze keer foto’s te kunnen maken van het uitkomen van de vlinder. De vorige keer was ik net te laat. Hier foto’s van een paar jaar geleden.

De drang van zo'n rups gaat mijn verstand ver te boven. Een onstuitbare drang om iets te doen waarvan je geen idee hebt waarom dat moet, maar dat je koste wat het kost uitvoert. Als mensen een drang hebben die niet te beteugelen is noemen we ze pathologisch of artiest en dat zijn ze dan ook. Maar dit valt allemaal onder de noemer voortplantingsdrift - zoals alles in de natuur, wijzelf  inbegrepen -  al moeten de specifieke voortplantingsactiviteiten in dit geval nog komen. 

Eerst eten totdat je niet meer kunt, dan rusteloos worden, ineens stoppen met eten, een hoge plek zoeken en dan gebeurt er iets met je waarvan je geen idee hebt wat het is. En dat allemaal zonder dat je enig idee hebt waar je mee bezig bent. Daarna wordt je wakker als een totaal ander wezen waarvan je geen idee had dat het bestond. Sterker: dat je ook nooit zult zien, want er zij geen spiegels in de vlinderwereld. Zonder dood te gaan herboren worden, veel mooier dan je was. Tja als dat zou kunnen ... 

Maar dan moet je eerst vlinder worden. Je kunt dan alleen nog maar drinken, je wordt nagejaagd door vogels en wespen die je op willen eten met huid en haar, sluipwespen kunnen eitjes in je leggen, zonder dat je daar iets tegen kan doen, met als gevolg dat je van binnen uit wordt opgegeten. Bovendien moet je (soms honderden) kilometers vliegen om een partner te vinden voor die ene keer en je leeft hooguit enkele weken. Nee, je moet altijd heel erg voorzichtig zijn met wat je wenst.

Natuurlijk worden er vaak parallellen getrokken met de dood een mens als een overgang naar een andere - meestal betere - wereld. Een mooie metafoor, maar er is een essentieel verschil: bij rupsen gaat het over een metamorfose binnen onze stoffelijke wereld en bij mensen niet. 

Elke dag kijk ik met een mengeling van nieuwsgierigheid en bewondering naar de gevolgen van die drang. Maar met huisdieren is er altijd wat. Toen ik gisteren naar beneden kwam was ik ‘m kwijt, nergens meer te vinden. De avond ervoor had hij bijna 2 meter afgelegd, alleen niet recht om hoog. Misschien iets met z’n richtingsgevoel of zo? 

Nergens hing er een rups aan een balk of aan het plafond. 's Middags vond Maatje hem toevallig achter een keukengordijn op het snoer van de geluidsinstallatie (dat ik nog steeds moet wegwerken). Toch lijkt hij/of zij besluiteloos, want na veel omzwervingen – zelfs via een deurmat - hangt hij sinds gisteravond roerloos op 50 cm hoogte weer aan dezelfde muur van gisteren. Het enige dat zichtbaar is zijn de kleine zwarte keuteltjes recht onder de plek waar hij hangt. Hij leeft dus nog en z'n spijsvertering werkt, hij wordt dunner maar verder is er niets te zien. Ik heb gelezen dat het verpoppen heel veel energie kost, misschien heeft het daar iets mee te maken? Hij zal zich wel bijzonder vreemd voelen, min of meer dubbel. Dat heb ik ook wel eens, maar ik stop niet met eten en ik krijg tot nu toe geen cocon. 

Kortom leven in de brouwerij, al is het meer een soort stilleven. En over de brouwerij gesproken ……