Jozef’s dagboek

Onze rups heb ik maar een naam gegeven, huisdieren hebben nu eenmaal een naam. Ik noem hem maar Jozef, omdat hij zo kleurrijk is gekleed. Misschien moet het Jozefina zijn, maar dat kan je pas aan de vlinder zien meen ik en dat duurt nog maanden. Vandaag is het nog Jozef, en als de rups is binnenkort is verpopt blijf ik hem gewoon Jozef noemen.

Zondag 2 september 13:00

Foto’s gemaakt van Jozef in volle glorie. Het bleken de laatste te zijn in goeden doen als rups. Hij was zo weelderig dik dat het niet lang meer kon duren voor hij onrustig zou worden en op zoek zou gaan naar een plekje. De dagen ervoor at hij nog als een bezetene, elk uur een blaadje. Daarna viel hij in slaap en een uur later ging hij weer verder. Zo at hij elke dag een heel blad wortelloof in z’n dooie eentje, maar gisteren at bij bijna niet en vandaag helemaal niet meer. Hij reageerde ook niet meer dreigend als ik hem voorzichtig aanraakte, kortom hij was erg suf. Een voorbode.

Zondag 2 september 15:00

Tot nu toe produceerde hij kleine, droge reukloze ronde keuteltjes, zo klein als de hagelkorrel in de wilde fazant die je gebit ruïneert. Maar ineens produceert hij ook veel vocht. Dat is het 2^e signaal wist ik van voorgaande keren, nu gaat hij wandelen. Hij zag er meteen minder opgezwollen uit. Logisch natuurlijk.

Zondag 2 september 16:00

Het wortelloof bevalt hem niet meer. Hij laat zich van de fles vallen en begint de keukenmuur te verkennen. Een aangerukte tak venkel leek even aardig, maar vindt hij na verkenning toch te dun. Omdat ik wel eens een pop van de Koninginnepage aan een rozentak heb zien hangen, knip ik allerijl zo’n tak uit de tuin en houd die hem voor. Maar ook die blijkt het niet te worden. Het lijkt erop dat hij die te glad vind. Dat kan kloppen las ik later. Zomerpoppen hebben voorkeur voor stevige groenblijvende takken, maar winterpoppen zoeken houtachtige gewassen of boomstammen, maar dat wist ik toen nog niet.

Zondag 2 september 17:00

Dat kruipen gaat onverwacht snel. Op een vlakke ondergrond haalde hij bijna 15 cm per minuut, dat is bijna 2,5 meter per kwartier. Gelukkig moet hij af en toe pauzeren, maar ik moet toch elke 5-10 minuten het televisiekijken onderbreken om kijken waar hij is zodat ik ‘m deze keer niet kwijt raak.

Zondag 2 september 20:00

Het zoeken naar een plekje duurde nog steeds voort. Er zit totaal geen lijn in. Hij verandert regelmatig van richting en komt dan soms weer terug op een plek waar hij al is geweest. Iets met zijn kompas?

Zondag 2 september 22:30

Na uitgebreide omzwervingen over de keukenmuur is hij bovenin de bloemen-nis in de keueen gestopt hij blijft daar onbeweeglijk hangen. Is dat voor de nacht of wordt dat de plek? Jozef hangt nu onderteboven aan het plafond en is een stuk kleiner geworden. Hij beweegt voortdurend zijn kop van links naar rechts. Niet te zien wat hij doet. Zou dat het hechten van spindraden zijn?

Maandag 3 september 09:30

Er zijn nog geen spindraden te zien dus ik weet niet of alles volgens het boekje gaat verlopen. Wint zijn instinct het van een Franse keukenmuur?

Maandag 3 september 12:58

Als ik heel goed kijk met het licht uit een bepaalde hoek zie ik korte spindraden. Dus toch. Bij de staart is ook het wit van spinsel te zien waarmee hij zich heeft vastgehecht.

Wat me al een poosje bezig houdt is de vraag of het niet erg laat in het seizoen is voor een rups? Tegen de tijd dat de pop uitkomt is het winter. Hoe overwintert een vlinder eigenlijk? Van de Dagpauwoog vind ik in de werkplaats regelmatig vlinders in hun winterslaap, maar geldt dat ook voor de Koninginnepage? 

Google biedt uitkomst:

Vlinders overwinteren per soort. Sommige soorten als eitje, andere als pop en weer andere als vlinder. De Koninginnepage doet dat als pop. Er zijn twee generaties per seizoen en dit is een winterpop. Oei! Dan is het in onze keuken vast te warm, dus dan ontpopt hij te vroeg en dan is er geen (drinkbaar) voedsel! Ook die veronderstelling wordt na flink Googelen bevestigd. Ik heb een probleem: hoe krijg ik de pop zo van het plafond af dat ik Jozef ik een koele omgeving kan laten overwinteren? De hechting van de spindraden aan het plafond gaan kapot, hoe voorzichtig hem daar ook weghaal. Ik heb nog even de tijd om dat te bedenken of uit te zoeken, eerst maar eens rustig laten verpoppen. Ik hoop dat ik dat kan zien, het vervellen van rups naar pup schijnt maar een paar minuten te duren

Maandag 3 september 23:00

Nauwelijks verandering. Ik meen een hele kleine afstand te zien tussen zijn kop en ‘het plafond’. Spindraden zijn meestal langer, zou dat nog komen?

Dinsdag 4 september 09:30

De spindraden zijn nu iets langer geworden. Geen idee hoe Jozef dat voor elkaar krijgt.

Dinsdag 4 september 11:30

De spindraden zijn langer Duidelijke afstand tot het plafond.

Dinsdag 4 september 12:40

Ik ben te laat! Zonder zichtbare aankondiging is het gebeurd. Terwijl ik dit blogje aan het herschrijven was heeft Jozef zich verpopt. Om 11:30 had ik nog de voorlaatste foto gemaakt en nu ik weer in de keuken kwam hing er een groene pop. Jammer! Ik had het graag zien gebeuren.

Dinsdag 4 september 14:00
Het groen is donkerder geworden. De pop heeft in het laatste uur steeds meer de kleur en structuur van boomschors gekregen.

Een goed moment om af te sluiten. Ik zal Jozef nog een poosje laten hangen om de pop uit te harden en als het buiten kouder wordt zal ik proberen om de pop heel voorzichtig op een tak in een glazen pot (met luchtgaten) te doen en op een koele plaats te bewaren. Ik moet wel, want als ik hem laat hangen ontpopt hij al in februari. Dan heb ik wel een prachtige vlinder, maar die gaat dood gebrek aan voedsel. 

Als alles goed gaat - lees: als ik hem zonder schade los weet te krijgen en hem deze winter op de juiste temperatuur weet te bewaren - komt er in april een vervolg. Eind maart haal ik Jozef dan weer naar binnen, misschien dat ik het ontpoppen mee kan maken. Tegen die tijd zie je de foto's wel. Hieronder vast voorschot: een foto die ik heb gemaakt van een eerdere ontpopping op de keukentafel.