Eerste foutje

Iedereen neemt de hele dag door beslissingen, grote en kleine, al zijn we ons dat niet zo bewust. Voor sommige mensen is dat moeilijk, voor anderen minder. Wat trek ik aan vandaag, wat zeg ik wel/niet en tegen wie, wat zal ik nu terugzeggen, wie zal ik uitnodigen, zal ik nog een koffie nemen of een glas wijn etc. etc. Met die dagelijkse beslissingen hebben de meeste mensen gelukkig geen moeite, ik in ieder geval niet. Over dat soort dingen denk ik zelfs niet na en dat is natuurlijk ook weer niet goed.

En dan zijn er de periodieke beslissingen: materiële en immateriële. De materiële zijn nogal simpel. Voor een nieuwe televisie, auto, vakantie, stukadoor of begrafenisondernemer loont het de moeite om je te oriënteren, dat kan je de teleurstellingen besparen waar tegenwoordig televisieprogramma’s over worden gemaakt. Er gaat niets boven serieuze gebruikerservaring die vrijwel altijd te vinden is op internet en dan bedoel ik niet je vriendenkring op Facebook.

Met immateriële beslissingen kan dat niet. Vooral niet bij beslissingen over intermenselijke relaties in welke vorm dan ook. Daar bestaan geen recepten of zinvolle cursussen voor, dat moet iedereen helemaal alleen uitzoeken in het leven. Vriendschappen en liefdes in alle gradaties eindigen niet zelden in een catastrofe. Om dat te voorkomen zijn er geen andere hulpmiddelen dan het eigen gevoel en dat blijkt bij mij een vrij onbetrouwbaar kompas. Het vervelende daarvan is dat je nooit weet of en wanneer het verkeerd aanwijst.

Is er dan helemaal geen houvast? Vast wel, al is het dunnetjes. Achteraf, nu dus, denk ik dat ik onbewust een paar uitgangspunten moet hebben gehad of gekregen om besluiten te nemen. Misschien waren het deze:
1. Als iets te mooi is om waar te zijn, is het meestal te mooi om waar te zijn!
2. Is het leuk, spannend of interessant?
3. Past het bij mijn normen en waarden?
4. Hoef ik me er niet voor te schamen?
5. Past het bij mij en dus bij mijn sterke/zwakke punten?
6. Is er een nooduitgang in de vorm van een plan B en eventueel een plan C?
7. Last but not least: Wat zegt mijn intuïtie? De eerste keus is vaak de juiste.

Als morele waarden geen beletsel vormen, en je weet het niet, kan je toch snel een kloek besluit nemen. De kop/munt methode werkt altijd. Daarna hoef je alleen nog maar af te wachten wat er van komt, bij te sturen als dat kan en de consequenties te accepteren als een grote vent of meid. En er achteraf niet over miezemuizen, gedane zaken nemen toch geen keer. Niet goed, een volgende keer anders, beter.

Of zo’n lijstje helpt? Hmm …. Heel misschien een piepklein beetje. Ik heb - lijstje of niet - in mijn leven een heleboel domme of onverstandige dingen gedaan die pijnlijk uitpakten. Voor mij, maar vaak ook voor anderen. Voor mezelf was dat dan terecht. “Boontje kwam om z’n loontje”. Maar voor anderen …, ja, daar heb ik wel eens spijt van. Er zijn situaties die me nog steeds dwars zitten omdat ik het anders had kunnen en moeten doen.

Tegelijk weet ik dat fouten onvermijdelijk zijn. Fouten zijn onmisbaar om te leren. Elk kind stoot een keer letterlijk zijn hoofd tegen de onderkant van de tafel. Dat is leren op z’n best. Het moet even pijn doen, liefst geen wonden maken, maar ook dat is een illusie. Hoe meer fouten je maakt, des te meer je leert. Iemand is pas deskundig als hij/zij alle denkbare fouten op een bepaald gebied heeft gemaakt en toch overeind is gebleven. Daar zijn tientallen jaren voor nodig, misschien wel een mensenleven.

Een leven lang leren, betekent niks anders dan een leven lang elke dag lang je best doen om alleen maar nieuwe fouten te maken. Ook al weet je dat dat niet lukt, nooit opgeven! Vandaag ga ik het opnieuw proberen, misschien was dit al de eerste van deze dag.